เรือสุครีพครองเมือง เป็นหนึ่งในเรือที่ใช้ประกอบพิธีต่าง ๆ ในกระบวนเรือพยุหยาตราชลมารค เป็นเรือรูปสัตว์ (กระบี่) และเป็นเรือประเภทเรือเหล่าแสนยากร ส่วนตัวเรือนั้นภายนอกลงสีดำ ส่วนภายในทาสีแดง ด้านหัวเรือเจาะรูกลมไว้สำหรับบรรจุปากกระบอกปืนใหญ่ขนาดปากลำกล้อง 65 มิลลิเมตร 1 กระบอก ข้างตัวเรือเขียนลายดอกพุตตานสีทอง โขนที่ส่วนหัวของเรือนั้นเป็นรูปพญาสุครีพ เป็นขุนกระบี่สีแดง ปิดทองประดับกระจกสวยงาม ประวัติความเป็นมา ลำเดิมนั้นจะเป็นเรือพื้นดำ โดยมีขนาดลำเรือ กว้าง 1.39 เมตร ยาว 27.45 เมตร ลึก 0.59 เมต...

อ่านเพิ่มเติม...

เรือพาลีรั้งทวีป เป็นเรือรูปสัตว์ประเภทเรือเหล่าแสนยากร เป็นหนึ่งในเรือพระราชพิธีกระบวนพยุหยาตราชลมารค ลำเดิมนั้นเป็นเรือพื้นดำ มีขนาด กว้าง 4 ศอก ยาว 13 วา 3 ศอก ลึก 1 ศอก 2 นิ้ว น้ำหนัก 6.97 ตัน กำลัง 5 ศอก 5 นิ้ว กินน้ำลึก 0.31 เมตร หัวโขนเป็นรูปขุนกระบี่ฝ่ายทัพพระราม นามพญาพาลี ด้านล่างของหัวโขนเป็นรูกลมตรงกลางไว้สำหรับบรรจุปากกระบอกปืนใหญ่ 1 กระบอก โดยใช้ปืนใหญ่ที่มีเส้นผ่าศูนยย์กลางปากกระบอก 65 มิลลิเมตร ใช้ฝีพาย 34 นาย นายท้าย 2 นาย การแต่งกายประจำเรือ นายลำแต่งกายสวมมาลา สวมเสื้อตาดโดยมี...

อ่านเพิ่มเติม...

เรือกระบี่ราญรอนราพณ์ พบหลักฐานว่าสร้างขึ้นในสมัยของพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช รัชกาลที่1 ลักษณะของเรือเป็นเรือรูปสัตว์ในประเภทเรือเหล่าแสนยากร ซึ่งเป็นหนึ่งในเรือพระราชพิธีกระบวนพยุหยาตราชลมารค ลักษณะของโขนหน้าเรือนั้นจะเป็นรูปขุนกระบี่สีดำปิดทองพร้อมประดับกระจกภายในเป็นสีแดง ส่วนภายนอกนั้นทาสีดำทั้งตัว เขียนลวดลายเป็นดอกพุตตานสีทอง ลำเดิมนั้นได้ชำรุดพุพังไปตามกาลเวลาอีกทั้งยังได้รับผลกระทบจากสงครามโลกครั้งที่ 2 ในปีพ.ศ.2509 ได้ดำเนินการซ่อมทำตัวเรือใหม่ทั้งลำ โดยใช้ช่างแกะสลักลวดลา...

อ่านเพิ่มเติม...

เรือกระบี่ปราบเมืองมาร หัวโขนของลำเรือสร้างเป็นรูปหนุมานที่เป็นขุนกระบี่ของฝ่ายทัพพระรามในเรื่องรามเกียรติ์ หนุมานนั้นมีกายเป็นสีขาวเป็นบุตรของพระพายที่หมายถึงลม มีความปราดเปรียว ว่องไว มีพละกำลังมหาศาล และสามารถที่จะเหาะเหินเดินอากาศได้ และเมื่ออยู่ในที่ที่มีลมพัดผ่านจะเป็นอมตะ ไม่ตาย เมื่อลมพัดผ่านก็จะกลับฟื้นขึ้นมาใหม่ได้ ลำเดิมนั้นจะเป็นเรือที่มีลักษณะพื้นเป็นสีดำ มีขนาด ยาว 13 วา 2 ศอก กับอีก 1 คืบ กว้าง 4 ศอก ลึก 1 ศอก กำลัง 5 ศอก 4 นิ้ว ซึ่งได้รับความเสียหายเนื่องจากถูกระเบิดในช่วงสมัยสงค...

อ่านเพิ่มเติม...

เรืออสุรปักษี เป็นลักษณะของเรือที่เป็นรูปสัตว์เช่นเดียวกับเรืออสุรวายุภักษ์ และเป็นเรือประเภทเหล่าแสนยากร ซึ่งเป็นหนึ่งในกระบวนเรือพระราชพิธีกระบวนพยุหยาตราชลมารค โขนที่ส่วนหัวเรือนั้นจะเป็นรูปครึ่งนกครึ่งยักษ์ โดยมีส่วนบนเป็นยักษ์และมีส่วนล่างเป็นนก องค์เป็นสีเขียว การแต่งกายประจำเรือ นายลำนุ่งปูม สวมเสื้อเข้มขาบ โพกขลิบทอง ชื่อ"อสุรปักษี"เป็นคำที่มาจากภาษาสันสกฤต โดยมีความหมายว่า "อสูรผู้เป็นนก" ลงรักปิดทองพร้อมประดับกระจก รูปอสุรปักษี ใส่เสื้อด้านหน้าสีม่วง ด้านหลังสีเขียว...

อ่านเพิ่มเติม...

เรืออสุรวายุภักษ์ เป็นลักษณะของเรือที่เป็นรูปสัตว์เช่นเดียวกับเรือเสือทะยานชลและเรือเสือคำรณสินธุ์ แต่เป็นเรือประเภทเหล่าแสนยากร ซึ่งเป็นหนึ่งในกระบวนเรือพระราชพิธีกระบวนพยุหยาตราชลมารค โขนที่ส่วนหัวเรือนั้นจะเป็นรูปครึ่งนกครึ่งยักษ์ โดยมีส่วนบนเป็นยักษ์และมีส่วนล่างเป็นนก องค์เป็นสีม่วง การแต่งกายประจำเรือ นายลำนุ่งปูม สวมเสื้อเข้มขาบ โพกขลิบทอง ชื่อ"อสุรวายุภักษ์"เป็นคำที่มาจากภาษาสันสกฤต โดยมีความหมายว่า "อสูรผู้มีลมเป็นอาหาร" ลงรักปดทองพร้อมประดับกระจก รูปอสุรวายุภักษ์ ใส...

อ่านเพิ่มเติม...

เรือตำรวจ เรือตำรวจในกระบวนเรือพยุหยาตราชลมารคจะมีอยู่ด้วยกัน 3 ลำเรือ อันได้แก่ เรือตำรวจใน เรือตำรวจนอก และเรือตำรวจตาม เรือตำรวจใน-เรือตำรวจนอก จะเป็นเรือกราบ มีคฤห์อยู่กลางลำเรือ โดยมีพระตรวจหลวงระดับชั้นปลัดกรมนั่งประจำอยู่ด้านใน โดยมีนายเรือ นายท้าย และฝีพาย แต่ละลำนั้นจะมีจำนวนไม่เท่ากัน ลำหนึ่งมี 22 นาย ส่วนอีกลำหนึ่งจะมี 27 นาย เรือตำรวจตาม จะเป็นเรือกราบกัญญา จะเป็นเรือของพระตำรวจรักษาพระองค์ที่ตามเสด็จในกระบวน ตำแหน่งเรือจะอยู่ในริ้วกลางของกระบวนเรือต่อจากเรือพระที่นั่งอเนกชาติภุชงค์ ...

อ่านเพิ่มเติม...

เรือดั้ง ในกระบวนพยุหยาตราชลมารคจะมีเรือดั้งจำนวน 22 ลำ แบ่งเป็นฝั่งซ้ายและฝั่งขวากราบนอกสุด ฝั่งละ 11 ลำ โดยแต่ละลำนั้นจะมีหมายเลขกำกับอยู่ที่บริเวณส่วนหัวเรือ เป็นเรือที่ใช้เป็นกระบวนสายนอก มีนายทหารนั่งลำละ 1 นาย พลปืน 4 นาย และมีนายเรือ นายท้าย พร้อมทั้งฝีพาย ลำละ 29-35 นาย ซึ่งจะขึ้นอยู่กับขนาดของลำเรือ และมีคนกระทุ้งเส้าลำละ 2 นาย เรือดั้งจะเป็นเรือไม้ที่ทาสีน้ำมันและไม่มีลวดลายแต่อย่างใด กลางลำเรือนั้นจะมีคฤห์โดยมีนายเรือนั่งประจำอยู่ภายใน ลักษณะของเรือที่มีกระทุ้งเส้า จะเป็นเรือชัย ซึ่งเ...

อ่านเพิ่มเติม...

เรืออีเหลือง (เรือกลองนอก) ตามประวัติแล้วไม่ปรากฎพบหลักฐานที่ชัดเจนในการสร้าง เรืออีเหลือง จัดเป็นเรือกราบ (เรือกราบ : เป็นเรือที่ขุดขึ้นจากซุงทั้งต้น รูปร่างเพรียว หัวและท้ายเรียวแหลม และมีลักษณะเชิดขึ้นเล็กน้อย เสริมกราบที่แคมโดยตลอดทั้งสองข้างลำเรือ จะวางกระทงขวางลำสำหรับคนนั่งพาย นั่งได้ประมาณ 30 คน เป็นเรือที่ใช้ในราชการ แล่นได้เร็วกว่าเรือแซ ปัจจุบันใช้เป็นเรือกลองในกระบวนพยุหยาตราชลมารค) มีตำแหน่งอยู่ด้านหน้าสุดของริ้วกลางกระบวนเรือ มีเครื่องดนตรีปี่ชวาและกลองแขกใช้ในการบรรเลง โดยมีนักดนต...

อ่านเพิ่มเติม...

เรือเสือคำรณสินธุ์ ตามประวัติแล้วไม่ปรากฎพบหลักฐานในการสร้างแต่อย่างใด ทราบแต่เพียงว่าสร้างมาตั้งแต่สมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก รัชกาลที่ 1 เรือเสือคำรณสินธุ์นั้นจัดเป็นเรือพิฆาตสองคู่แรกโดยคู่กับเรือเสือทะยานชล มีความรวดเร็วเป็นเลิศ ทำหน้าที่นำกระบวนเรืออันดับแรก และแม้จะเขียนเป็นรูปสัตว์ แต่จัดเป็นเรือชั้นรอง จึงเขียนรูปลายลักษณ์ด้วยสีธรรมดาและไม่ปิดทอง ลักษณะของลำเรือ มีขนาดความยาวตลอดลำเรือ 22.23 เมตร หน้ากว้าง 1.75 เมตร และลึก 0.57 เมตร มีปืนบรรจุปากกระบอก 1 กระบอก ฝีพาย 26 นาย นาย...

อ่านเพิ่มเติม...